Denk je eens in: een bende jongeren in spijkerbroeken, leren jacks en vetkuiven die door de straten scheuren op bromfietsen. Nee, het is geen nieuwe Netflix-serie over een post-apocalyptische motorclub. We hebben het over de jaren 50. En geloof het of niet, de Nozems zouden zomaar hun comeback kunnen maken. Want zeg nou zelf, als er één ding is dat we van de geschiedenis leren, is het dat alles in de mode terugkomt — inclusief de rebellie.
De Nozems van toen waren de rebels zonder reden, of eigenlijk: mét reden. Ze trokken zich niets aan van de burgerlijke moraal, vonden vrijheid belangrijker dan hun rapportcijfers en kleedden zich alsof ze net uit een James Dean-film kwamen lopen. Hun opstandigheid was een reactie op de verstikkende naoorlogse samenleving. Toen iedereen bezig was met het opbouwen van huizen en gezinnen, waren de Nozems bezig met iets veel belangrijkers: zichzelf.
Fast forward naar vandaag. We hebben opnieuw een generatie die zich afzet tegen de normen en waarden van hun voorgangers. De digitale generatie (laten we ze voorlopig de “Neo-Nozems” noemen) lijkt op veel manieren verdacht veel op die van de jaren 50. Alleen nu hebben ze geen leren jacks, maar hoodies. Geen vetkuiven, maar undercuts. En geen bromfietsen, maar elektrische steps. Maar de kern blijft hetzelfde: ze willen zich onderscheiden, ze willen vrij zijn en vooral willen ze gehoord worden.
De Neo-Nozems zijn hier om dezelfde redenen als hun voorgangers. Ten eerste: de economische groei. Net zoals in de jaren 50, hebben we het hier goed. Jongeren kunnen zich richten op andere dingen dan overleven. Ze hebben tijd om te protesteren, zich uit te drukken via mode en cultuur, en vooral: zich af te zetten tegen alles wat saai en ouderwets is. Bovendien is er diezelfde culturele invloed, maar deze keer niet uit Amerika, maar van social media. TikTok, Instagram en YouTube zijn de nieuwe jukeboxen waarop de jeugd hun identiteit vormt en uitdraagt.
De Nozems werden toen gezien als een bedreiging voor de maatschappelijke orde. Hun onafhankelijkheid en afkeer van de gevestigde normen schokten de oudere generatie. En laten we eerlijk zijn, dat is nu niet anders. Ouderen kijken met afgrijzen naar jongeren die de traditionele 9-tot-5 afzweren voor een carrière als influencer. De generatiekloof is springlevend, en als we niet oppassen, zullen ook de Neo-Nozems worden weggezet als de “probleemjongeren” van vandaag.
Maar wacht, hoor ik je denken, is het niet overdreven om deze jongeren nu al te vergelijken met de Nozems? Zijn ze niet gewoon een stel verwende pubers met teveel tijd en een te snelle wifi-verbinding? Misschien. Maar dat is precies wat er toen ook werd gezegd. Elke generatie die zich durft af te zetten tegen de gevestigde orde, wordt in eerste instantie weggezet als onwetend, lui of zelfs bedreigend. En wat gebeurde er toen met de Nozems? Ze werden de dragers van culturele vernieuwing en invloed die verder reikte dan hun brommers.
De vraag is dus niet of de Neo-Nozems er al zijn — want dat zijn ze. De vraag is: zijn wij klaar voor hen? Kijken we deze keer anders naar hen, of blijven we hen net als de vorige generatie wegzetten als probleemjongeren? Of misschien moeten we, net zoals in de jaren 50, accepteren dat jongeren nu eenmaal rebels zijn en dat deze rebellie juist de motor kan zijn voor vernieuwing. Of ze nu op een brommer zitten of op een elektrische step, de geest van de Nozems leeft voort — en dat zouden we moeten vieren, niet vrezen.
En hé, misschien kunnen we dan ook eindelijk dat leren jack weer uit de kast halen.
